08 lip
Dokumenty są integralną częścią naszego życia. Bez paszportu, czy dowodu osobistego nie bylibyśmy w stanie dalej żyć, a nasze funkcjonowanie w dzisiejszym świecie byłoby niemożliwe. Ze względu na swoje znaczenie, dokumenty wymagają odpowiedniego zabezpieczenia przed możliwością sfałszowania lub podrobienia. Do dokumentów tożsamości należą m.in. paszporty, dowody osobiste i prawa jazdy. To właśnie zabezpieczenia uniemożliwiają ich podrabianie i fałszowanie. Istnieje różnica między tymi dwoma pojęciami: podrabianie to nielegalne powielanie dokumentów, a fałszowanie to nielegalna zmiana informacji na oryginalnym dokumencie. Im więcej zabezpieczeń znajduje się w dokumencie, tym jest on bezpieczniejszy. Jednak dokumenty tożsamości nie zawsze były tak złożone i pełne zabezpieczeń.
Krótka historia dokumentów tożsamości
Pierwszymi dokumentami, które można by uznać za swego rodzaju poprzednika paszportu, były dokumenty zezwalające na podróż. Pierwsze takie dokumenty wydano w XV-wiecznej Anglii. Wiele z tych wczesnych dokumentów nie nazywano paszportami, a laissez-passer. Nie przypominały one wcale dzisiejszych paszportów. Dokumenty te były pisane odręcznie na kartce papieru. Wystawiał je miejscowy władca lub administrator. Wyglądały bardziej jak list niż książeczka, którą dziś utożsamiamy z paszportem. Głównym celem tego dokumentu nie była identyfikacja tożsamości posiadacza, ale zapewnienie mu bezpiecznego przejścia na obce ziemie. Dokumenty były pisane przez skrybę, a następnie podpisane i opieczętowane przez władcę. Opis okaziciela był bardzo skąpy, to wystawca dokumentu był szczegółowo opisany swoim herbem, tytułami i odznaczeniami. Jedynymi zabezpieczeniami tych dokumentów były podpis i pieczęć. Pisano je po angielsku i łacinie, jednak po 1778 r. były pisane po francusku ze względu na to, że był to ówczesny język dyplomacji. Tak było do 1858 roku, w którym paszport zaczął być używany jako dokument tożsamości.
Pod koniec XIX wieku dokumenty zmieniły swoje przeznaczenie i służyły również jako dokumenty tożsamości. Zaczęły być pisane w języku ojczystym zamiast po francusku. Był to również czas, kiedy dowody tożsamości zaczęły powoli wchodzić do użytku. Pierwszym krajem, który używał czegoś na kształt dowodu osobistego była Francja. To Napoleon wdrożył system wewnętrznych dokumentów tożsamości dla robotników. Na całym świecie dowody tożsamości zaczęły być szeroko stosowane w XX wieku.
Wygląd dokumentu
Wraz ze zmianą funkcji dokumentów pojawiła się potrzeba stworzenia bardziej ustrukturyzowanych ram ich tworzenia. Do końca XIX wieku nikt nie myślał o ich konstrukcji. Ponieważ dokumenty miały potwierdzać tożsamość okaziciela, musiały być bardziej wytrzymałe i chronione przed fałszerstwami.
Przed I wojną światową granice państw były w większości otwarte, paszporty nie były potrzebne, a przepływ osób i różnych towarów był swobodny. Gdy wybuchła wojna, kraje przywróciły kontrole paszportowe. Tymczasowe rozwiązanie przetrwało jednak aż do utworzenia strefy Schengen. Wraz z rozwojem technologii pojawiły się zabezpieczenia na dokumentach, dodatkowo, aby ułatwić proces identyfikacji, dodano zdjęcie okaziciela. Forma paszportu zmieniła się z kartki papieru w książeczkę. W książeczce znajdowała się fotografia, podpis i opis posiadacza.
Po wojnie, w latach 20. Liga Narodów ujednoliciła wydawane paszporty. Ich zasady położyły podwaliny pod nowoczesny projekt paszportu. Konferencje dotyczące paszportów zatwierdziły szablon 32-stronicowej książeczki o wymiarach 15,5 cm na 10,5 cm, z pierwszymi czterema stronami wyszczególniającymi rysy twarzy, zawód i miejsce zamieszkania posiadacza. Dokument miał również miejsce na zdjęcie posiadacza, ale także zdjęcie jego żony. Dodatkowo było miejsce na imiona jego dzieci. Każdy paszport miał być napisany po francusku i przynajmniej w jednym innym języku. Paszport miał być w tekturowej okładce z nazwą kraju i herbem na środku okładki. Informacje w dokumencie były nadal napisane odręcznie, ale szablony były drukowane.
Po II wojnie światowej powstała Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO), która do dziś odpowiada za standaryzację dokumentów. Przejście z drukowanego szablonu wypełnionego ręcznie na drukowane w całości było kolejnym krokiem w ewolucji dokumentu. ICAO postanowiła wdrożyć paszporty do odczytu maszynowego, aby przyspieszyć proces weryfikacji. Z tego powodu wprowadzono do użycia optyczne rozpoznawanie znaków (OCR), które daje maszynie możliwość czytania tekstu, który może również odczytać człowiek, na wypadek, gdyby wczesne maszyny odczytujące informacje w dokumencie się zepsuły. Większość dokumentów tożsamości ma obecnie strefę do odczytu maszynowego (MRZ), która zawiera dane osobowe właściciela dokumentu oraz specjalne cyfry kontrolne zapobiegające fałszerstwom. MRZ jest zawsze pisany tą samą czcionką, według norm ICAO.
Zabezpieczenia
Pierwsze zabezpieczenia dokumentów były bardzo proste. Ze względu na to, że dokumenty były pisane ręcznie na papierze, a papier był trudny do zdobycia, strony były cienkie i nietrwałe. Wszelkie środki bezpieczeństwa dodane do dokumentu mogły również uszkodzić delikatny papier. Pieczęcie lakowe, zwłaszcza większe i cięższe, z czasem kruszyły się i mogły się zerwać, co jeszcze bardziej szkodziło dokumentowi.
Najpopularniejszym zabezpieczeniem był znak wodny. Pierwsze znaki wodne powstawały poprzez zmianę grubości papieru, gdy papier był jeszcze mokry i tworzył na papierze cień. Stworzenie egutera sprawiło, że proces był łatwiejszy i bardziej wydajny.
Wraz z upływem czasu i rozwojem technologii do dokumentów dodawano coraz więcej zabezpieczeń. W połowie XIX wieku zabezpieczenia były albo czarno-białe, albo drukowane w trudnych do odtworzenia kolorach. Wprowadzono elementy tłoczone i drobne liniowe wzory (gilosze). Gilosze były bardzo trudne do podrobienia ze względu na fakt, że do ich drukowania potrzebowano skomplikowanych maszyn, w przeciwnym razie wzory stałyby się nieczytelne podczas reprodukcji. Druk intaglio był kolejnym wynalazkiem, który został wykorzystany jako funkcja zabezpieczająca dokumenty. W przypadku druku intaglio obraz jest wyryty na metalowej płycie, a atrament jest nakładany na płytę przed naniesieniem na papier.
Do materiału, czyli substratu z którego wykonany jest dokument, została dodana dodatkowa warstwa zabezpieczenia. Kolorowe włókna są losowo osadzane w kartce papieru podczas jego tworzenia. Wraz z rozwojem technik drukowania wprowadzono kolorowe nici zabezpieczające i mikrodruk. Co więcej, optyczne zabezpieczenia w połączeniu ze specjalnymi atramentami i papierem z skomplikowanymi wzorami w tle były wykorzystywane, aby zapobiec fałszowaniu dokumentów.
Atrament użyty do wydrukowania dokumentu również sam w sobie posiada zabezpieczenia. Obecnie dostępne są różne funkcje optyczne i nieoptyczne (na przykład magnetyczne). Od pigmentów UV, optycznie zmiennego atramentu, który zmienia kolor w zależności od kąta patrzenia, po atramenty magnetyczne lub metaliczne. Mnogość możliwości wyboru pigmentu jest ogromna.
Wynalezienie plastiku
Wraz z wynalezieniem plastiku rozpoczęła się nowa era zabezpieczania dokumentów. Materiał na bazie polimeru został wykorzystany w tworzeniu dokumentów, co dawało nowe możliwości. Polimer był używany głównie do tworzenia dowodów osobistych. Dzięki zastosowaniu technologii laserowej wprowadzono zabezpieczenia takie jak grawerowanie i perforacja laserowa oraz zmienny obraz laserowy, w którym obraz zmienia się w zależności od kąta patrzenia.
Dokumenty zaczęto zabezpieczać laminatem, aby zapobiec rozdzielaniu się poszczególnych elementów, a także fałszerstwom. Laminat może zakrywać stronę zarówno z jednej, jak i z dwóch stron, tworząc kieszeń. Może również zawierać dodatkowe zabezpieczenia, takie jak hologramy, efekty odblaskowe lub wytłoczenia.
Hologramy
Wiele dokumentów ma cechy dyfrakcyjne, które są bardzo szczegółowe i pokazują różne kolory i wzory podczas obracania i pochylania. Hologram nie musi zawsze odzwierciedlać tylko wzoru lub obrazu – może mieć w sobie również mikro-napisy lub gilosze. Bardzo często na zdjęcie posiadacza umieszczany jest hologram, aby uniemożliwić usunięcie zdjęcia z dokumentu i zastąpienie go cudzym.
Personalizacja
Ostatnim krokiem w tworzeniu dokumentu jest personalizacja. Jest to proces integracji danych osobowych i zdjęcia właściciela dokumentu. Szczegóły są grawerowane laserowo i dodawane są kolejne środki bezpieczeństwa, takie jak zmienny obraz laserowy przedstawiający wtórne zdjęcie posiadacza (ghost picture).
Przyszłość zabezpieczeń
Świat stał się cyfrowy, podobnie jak dokumenty tożsamości. Przyszłość może przynieść alternatywne sposoby identyfikacji, takie jak dokumenty mobilne i rozwiązania oparte na funkcjonowaniu w chmurze. Fizyczne dokumenty tożsamości mają już wiele zabezpieczeń, takich jak mikroczipy czy kody kreskowe. Najpopularniejszymi cechami biometrycznymi stosowanymi jako zabezpieczenia są: linie papilarne, termiczny obraz twarzy, geometria dłoni, układ naczyń krwionośnych dłoni, skan tęczówki i siatkówki oka, podpis, a nawet zapis głosu czy DNA. Wciąż opracowywane są nowe zabezpieczenia, które są częścią substratu, z którego wykonane są dokumenty. Połączenie materiałów, technologii i projektu dokumentów może chronić dokument. Takie podejście tworzy dodatkowe bariery dla fałszerzy.
Wraz z szybkim rozwojem technologii dostępne stały się również bardziej złożone zabezpieczenia dokumentów. Tym samym oznacza to, że oszuści mają również bardziej wyrafinowane metody fałszerstwa. Dlatego tak ważne jest sprawdzanie ważności dokumentów podczas procesu onboardingu. Firmy takie jak Fully-Verified, które zapewniają usługę weryfikacji wideo wspieraną przez technologię i sztuczną inteligencję z ludzkim operatorem, są lepsze od zautomatyzowanych rozwiązań, które mogą łatwo pominąć sfałszowane zabezpieczenia, i dokumenty drukowane na zwykłej papieru.
Źródła:
- Stefan Jakucewicz, Svitlana Khadzhynova – Sposoby zabezpieczania dokumentów
- Karl Maria Michael de Leeuw, Jan Bergstra – The History of Information Security: A Comprehensive Handbook
- Martin Lloyd – The Passport: The History of Man’s Most Travelled Document
Related Post
Recent Post
Trendy weryfikacji tożsa…6 lipca, 2022
NFT i weryfikacja tożsam…1 czerwca, 2022
Czym jest Metawers?15 kwietnia, 2022
Credit Suisse i konsekwe…28 marca, 2022
Korzyści z korzystania z…11 marca, 2022
Fully-Verified was created as answer to its founders collectively losing over $150 000 to various types of fraud in their eCommerce businesses.
