Czym jest weryfikacja tożsamości?

Weryfikacja tożsamości jest procedurą, podczas której na podstawie dokumentu tożsamości (np. dowodu osobistego, paszportu) wydanego przez oficjalne organy państwowe, potwierdzona jest prawdziwość oraz zgodność danych oraz cech określających tożsamość danej osoby.  

Weryfikacja tożsamości pozwala na stwierdzenie wiarygodności dokumentu, którym legitymuje się dana osoba, sprawdzenie jego zabezpieczeń i informacji zawartych na dokumencie, a także na identyfikację jego właściciela.

Analogicznie, weryfikacja tożsamości online to ten sam proces. Wykonywany jest on jednak wirtualnie. 

Oprócz danych podstawowych, takich jak imię, nazwisko, data urodzenia czy narodowość, weryfikacja tożsamości pozwala na zweryfikowanie miejsca zamieszkania/pobytu oraz innych, wymaganych przez daną firmę bądź instytucję danych. 

Weryfikacja tożsamości online w obecnych czasach jest narzędziem, które pozwala na ulepszenie oraz sprawną kontynuację ciągłości działania firm, instytucji i urzędów. Nie chodzi jednak tylko i wyłącznie o obecną sytuację ekonomiczną i zmiany, jakie wymuszone zostały niejako przez restrykcje spowodowane panującą pandemią. 

Przeniesienie niektórych sektorów działalności – częściowo lub całkowicie – w sferę online, wydaje się być niemal nieuniknione dla większości firm. Proces weryfikacji tożsamości i KYC dla instytucji bankowych i finansowych, w tym wypadku jest jedną z priorytetowych kwestii. 

Zalety weryfikacji tożsamości online 

Zalet weryfikacji tożsamości online jest wiele – zarówno dla klienta, jak i instytucji i usługodawców. Nieunikniona wydaje się rzeczywistość, w której weryfikacja tożsamości online nie jest tylko i wyłącznie narzędziem pomocniczym lub używanym w sytuacjach kryzysowych, ale staje się narzędziem docelowym i powszechnym dla większości branż. 

Główne zalety weryfikacji tożsamości online dla klienta:

  • Oszczędność czasu. Możliwość zweryfikowania tożsamości nie tylko bez konieczności wychodzenia z domu, ale z dowolnego miejsca i w dowolnym czasie.
  • Minimalne wymagania. Wszystko, czego potrzebuje klient do weryfikacji to stabilne połączenie internetowe oraz urządzenie (telefon, komputer, tablet) umożliwiające wykonanie zdjęć bądź wideopołączenia.

Główne zalety weryfikacji tożsamości online dla firm oraz instytucji: 

  • Zmniejszenie ryzyka. Weryfikacja tożsamości i procesy KYC (Know Your Customer – Poznaj Swojego Klienta) / AML (Anti-Money Laundering – Przeciwdziałanie Praniu Pieniędzy) pozwalają firmom na wykluczenie ryzyka wynikającego z nielegalnych działań, nadużyć i prób oszustw.
  • Przyspieszenie onboardingu klientów. Weryfikacje online przeprowadzone mogą być (w zależności od typu weryfikacji) w bardziej elastycznych przedziałach czasowych, z dowolnego miejsca na ziemi w czasie krótszym niż 10 minut bez konieczności umawiania bezpośrednich wizyt, co znacznie skraca oraz ułatwia proces wdrożenia klientów.
  • Bezpieczeństwo i precyzja.  Weryfikacja tożsamości online pozwala na zapewnienie szybkiego dostępu do licznych baz danych. Ponadto, w przypadku wideoweryfikacji, łączy się precyzję czynnika ludzkiego (rozmowa z użytkownikiem, sprawdzenie zabezpieczeń dokumentu, ogólna ocena zachowania w chwili weryfikacji) połączonego z technologią AI, co w rezultacie zapewnia o niemal całkowitym wykluczeniu możliwości oszustwa. 

Jakie są główne metody weryfikacji tożsamości online w Polsce?

Ze względu na zmiany związane z cyfryzacją znacznej części procesów urzędowych i administracyjnych na przestrzeni ostatnich dekad, w sposób naturalny weryfikacja tożsamości przeniosła się także w znacznej części do świata wirtualnego. Zmiany, jakie zaszły, sprawiły, iż osobiste wizyty w oddziałach banków, urzędów bądź firm, z których usług decydujemy się korzystać, nie są już w większości przypadków koniecznością.

Coraz częściej banki oraz inne instytucje finansowe, takie jak firmy pożyczkowe czy inwestycyjne, ale także firmy z innych branż, które rozwijają swoją wirtualną działalność, umożliwiają swoim klientom zawarcie umów i weryfikację tożsamości online.

Oto najpopularniejsze i najbardziej powszechne formy weryfikacji tożsamości online w Polsce:

Przelew weryfikacyjny. Klient realizuje standardowy przelew internetowy (zwykle o wartości 1 grosza) na dane odbiorcy, którym jest instytucja przeprowadzająca proces weryfikacji. Sposób ten wykorzystywany jest zazwyczaj przez instytucje finansowe w przypadku wniosków o udzielenie kredytów czy pożyczek. Wraz z przelewem weryfikacyjnym, instytucja otrzymuje także najważniejsze dane klienta, które wcześniej zweryfikowane musiały zostać przez bank, do którego przynależy dana osoba – imię, nazwisko, adres zamieszkania. 

W tym wypadku, podobną metodą, choć nieco mniej popularną w Polsce, jest także weryfikacja przez internetowe konto bankowe klienta. Klient przekierowywany jest automatycznie na stronę banku w celu zalogowania się oraz ściągnięcia paczki danych zawierającej podstawowe dane, takie jak imię, nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL, czy numer dokumentu tożsamości oraz dane dotyczące wpływów i wydatków klienta (co gra ważną rolę na przykład w przypadku udzielania pożyczek).

Profil Zaufany jest darmowym, internetowym narzędziem pozwalającym na potwierdzenie swojej tożsamości w elektronicznych systemach administracyjnych w Polsce oraz korzystanie z Podpisu Zaufanego. Tak, jak w przypadku załatwiania spraw urzędowych osobiście konieczne jest potwierdzenie swojej tożsamości okazaniem dowodu osobistego, Profil Zaufany pozwala na analogiczne potwierdzenie tożsamości w przypadku załatwiania spraw urzędowych w sieci. Do profilu, który ważny jest przez 3 lata (z możliwością przedłużenia tego okresu) przypisane jest imię, nazwisko oraz numer PESEL. 

Weryfikacja na podstawie przesłanych zdjęć lub skanów dokumentu tożsamości i zdjęć twarzy użytkownika polega na porównaniu, zweryfikowaniu oraz przetworzeniu udostępnionych danych. Oprócz zweryfikowania danych osobowych konkretnej osoby, przeprowadzane jest także porównanie cech biometrycznych twarzy użytkownika ze zdjęciem znajdującym się w dowodzie tożsamości. 

Wideoweryfikacja jest procesem, który polega na nawiązaniu połączenia wideo między klientem, a operatorem. Na podstawie wytycznych oraz regulacji dotyczących weryfikacji tożsamości, operator potwierdza wiarygodność przedstawionego dokumentu tożsamości oraz zgodność danych osobowych klienta. 

W przypadku usługi weryfikacji klientów przez Fully-Verified, dostępne są dwie metody wideoweryfikacji:

Live-Verify: Jest to proces opisany powyżej, który polega na bezpośrednim połączeniu wideo między klientem, a operatorem przeprowadzającym weryfikację tożsamości. Podczas połączenia operator wykonuje zdjęcia dokumentu użytkownika, zdjęcie jego twarzy oraz weryfikuje wiarygodność dokumentu na podstawie jego zabezpieczeń. Jednocześnie, dokument użytkownika skanowany jest przy pomocy przeznaczonego do tego oprogramowania oraz technologii rozpoznawania twarzy.

Self-Verify: Jest to procedura, podczas której klient przechodzi przez kolejne kroki weryfikacji samodzielnie. Podczas procesu, użytkownik nagrywany jest w trakcie kompletowania kolejnych etapów weryfikacji: wykonywania zdjęć dokumentu, twarzy, oraz wykonywania poleceń przedstawianych mu w trakcie procesu. Po ukończeniu samodzielnej weryfikacji, automatycznie skanowane są cechy biometryczne oraz dane użytkownika przez przeznaczony do tego program. Następnie, dane weryfikowane są dodatkowo przez przeszkolonego operatora. 

W porównaniu do innych metod weryfikacji, na przykład Profilu Zaufanego, aby potwierdzić swoją tożsamość przy pomocy procesu wideoweryfikacji nie ma konieczności zakładania w tym celu osobnego konta, czy powiązania profilu z kontem bankowym. Wideoweryfikacja pozwala zatem to na znacznie szybszą, bardziej inkluzywną i sprawniejszą weryfikację klienta. Tym samym, w przypadku procesu wideoweryfikacji tożsamości, dane udostępniane są tylko i wyłącznie firmie, dla której przeprowadzana jest weryfikacja i nie ma konieczności podejmowania dodatkowych kroków, takich jak na przykład udostępnianie danych i informacji powiązanych z kontem bankowym. 

Jakie regulacje obowiązują przy weryfikacji tożsamości online w Polsce? 

W przypadku przechowywania i przetwarzania tak ważnych danych, jakimi są dane osobowe, należy pamiętać oczywiście o regulacjach prawnych. Priorytetem jest, aby zarówno osoba potwierdzająca swoją tożsamość, jak i instytucja bądź firma miały zapewnione bezpieczeństwo transakcji. Niezwykle istotną kwestią jest pewność, iż weryfikacja tożsamości online przeprowadzona będzie zgodnie z prawem, w oparciu o panujące regulacje i zgodnie z ich wytycznymi. 

W przypadku weryfikacji tożsamości online, odbywa się ona bez fizycznej obecności klienta, czyli przy zastosowaniu środków identyfikacji elektronicznej. Według Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, instrumentami najbardziej pewnymi w zastosowaniu są środki identyfikacji elektronicznej, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. (RODO)

Przede wszystkim, przynajmniej jeden z materiałów weryfikacyjnych powinien być dokumentem stwierdzającym tożsamość (dowód osobisty, paszport). Jako przykład kolejnego materiału weryfikacyjnego można wskazać dokument ze zdjęciem, np. prawo jazdy, a za uzupełniające dokumenty potwierdzające tożsamość klienta i adres jego pobytu uznaje się np. rachunki za media bądź wyciąg z banku.

Stanowisko UKNF z dnia 5 czerwca 2019 r. dotyczące identyfikacji klienta i weryfikacji jego tożsamości w bankach oraz oddziałach instytucji kredytowych w oparciu o metodę wideoweryfikacji, mówi także o zasadach, według których odbywać powinien się ten proces. Wytyczne przedstawione przez UKNF spełniają założenia Ustawy z dnia 1 marca 2018 o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. 

Jedną z najistotniejszych zasad jest konieczność przeprowadzenia analizy ryzyka, która uwzględniać będzie model funkcjonowania wideoweryfikacji, możliwe do zastosowania technologie oraz mechanizmy kontrolne, które zapewnią bezpieczeństwo procesu wideoweryfikacji tożsamości.  

Przykładami takich mechanizmów kontrolnych, wskazanych przez rozporządzenie KNF, są: 

  • Prowadzenie szkoleń dla pracowników operacyjnych, w szczególności w zakresie identyfikacji i weryfikacji tożsamości klienta oraz szkoleń z weryfikacji dokumentów tożsamości
  • Określenie wymogów sprzętowych po stronie klienta (określenie minimalnych wymogów jakościowych sprzętu, np. rozdzielczości kamery, itp.) oraz wymagane narzędzia
  • Objęcie rozwiązań w zakresie wideoweryfikacji systemem kontroli wewnętrznej oraz systemem informacji zarządczej

Proces weryfikacji tożsamości online z pewnością jest narzędziem, które staje się coraz bardziej popularne nie tylko dla instytucji finansowych czy banków, ale także innych branż na świecie i w Polsce. 

Ponadto, Jest to rozwiązanie wygodne, szybkie, oraz w znaczny sposób eliminujące ryzyko oszustwa. Wideoweryfikacja jest rekomendowanym środkiem identyfikacji przez internet, ponieważ pozwala ona na znacznie bardziej precyzyjną ocenę wiarygodności dokumentu, zachowania użytkownika oraz pozwala na połączenie zalet osobistej weryfikacji z zaletami weryfikacji tożsamości online.

Image source: Freepik.com (1, 2)

Related Post

Leave a Comment

Fully-Verified was created as answer to its founders collectively losing over $150 000 to various types of fraud in their eCommerce businesses.